غول رسانه ای دنیا روبرت مرداک کیست

زندگی رسانه‌ای مرداک

کیت روپرت مرداک (Kith Rupert Murdoch) در سال 1931 در استرالیا بدنیا آمد. وی از طرف پدرش، تجارت مورد علاقه‌ای به خصوص فعالیت در زمینه مطبوعات را به ارث برد. او خیلی زود، کیث را از اول نامش حذف کرد.

خانواده مرداک اعضای مشتاق کلیسای مستقل اسکاتلند (Free church of Scotland) بودند. مرداک از مادرش «دم الیزابت» (Dame Elizabeth)‌ صفت تصمیم‌گیری آتشین و عشق به خطرپذیری را به ارث برد.

روپرت در مدرسه «گیلانک گرامر» (Geelang Grammer School) تحصیل نمود و در مدت تحصیلات مدرسه‌اش در دفاتر نشریه ملبورن هرالد (Melborn-Herald) محل فعالیت پدرش کار می‌کرد. در سال 1950 رهسپار انگلستان شد تا در کالج «ورستر» (Worcester) دانشگاه آکسفورد به تحصیلات خود ادامه دهد. در زمان دانشجویی در دانگاه آکسفورد یک مارکیست تمام عیار بود. طوری که دوستانش او را «روپرت سرخ» لقب دادند. چپگرایی دوران جوانی‌اش خیلی زود جای خود را به محافظه‌کاری افراطی داد.

وی در سال 1952 از رشته اقتصاد فارغ التحصیل شد. پس از آن در «فیلت استریت (Fleet Street) به عنوان سردبیر روزنامه دیلی اکسپرس» (Daily Express) که متعلق به لرد بیوربروک (Lord Beuver brook) بود، مشغول شد.

روپرت درسال 1952 نشریات آدلایدنیوز (Adelaid News) و ساندی میل (Sunday Mail) را از پدرش به ارث برد. این میراث مرداک یک امپراطوری نبود. در سال 1960 مرداک روزنامه «سیدنی دیلی میرور» (Sydney Dali Miror) را تأسیس کرد و آن را در تلویزیون تبلیغ نمود.

مرداک می‌گوید تمایل ما بر این بود تا روزنامه‌های ضعیف را که ارزش زیاد نداشتند و مردم تصور می‌کردند در حال تعطیلی هستند، در اختیار بگیریم.

تأسیس روزنامه «استرالین» (Australian) ‌اولین روزنامه ملی کشور استرالیا یکی از جسورانه‌ترین خواسته‌های مرداک بود. استرالین با هدف ارائه گزارش‌های مختلف از کشور و پایتخت در سال 1964 شروع به فعالیت نمود. استرالین مرداک را در مرکز قدرت قرار داد.

او روزنامه‌های استرالیایی‌اش را رها کرد و به انگلیس رفت و ظرف مدت بسیار کوتاهی دو رونامه بزرگ بریتانیا را تصاحب کرد. در سال 1969 با خرید هفته نامه بریتانیایی «نیوز-آو-د-ورلد» (News of the world)‌ اولین معامله بین‌المللی خود را انجام داد. در همان سال، روزنامه بریتانیایی «سان» (The Sun) را به مبلغ 000/500 پوند خرید.
این نشریه بواسطه مدلهای نیمه عریان صفحه سه آن، ملی گرایی شدید و علاقه سیری ناپذیر به ظهور و افول ستاره‌ها در میان عوام محبوبیت پیدا کرد.

در سال 1976 روزنامه نیویورک پست (New York Post) را خرید.

در سال 1988 یک استگاه خبری تلوزیونی به نام «دبلیو.ان.وای.دبلیو» (WNYW) ‌را خرید. مرداک علاوه بر رسانه‌های احساس برانگیز و پول‌ساز، قدرت سیاسی مستقیم می‌خواست. بنابراین تلاش خودرا به خرید روزنامه‌های دیگر معطوف کرد که از قضا پرنفوذترین نشریات جهان بودند: ساندی تایمز و تایمز. اما او مالک دو روزنامه ملی با تیراژ میلیونی بود و قوانین ضد انحصار انگلستان به او اجازه خرید روزنامه تایمز و هفته نامه ساندی تایمز را نمی داد. بنابراین ابتدا تایید مقام های مسئول در حوزه بورس را جلب کرد و از نفوذش برای کمک به مارکارت تاچر برای پیروزی در انتخابات نخست وزیری استفاده کرد. بعد با همکاری تاچر و یا تغییر قوانین مربوط به کمیسیون اقلیت‌ها شرایط را برای خرید هر دو تایمز (روزنامه و هفته‌نامه) فراهم کرد. در سال 1981 با خرید تایمز لندن فصل جدیدی را در حرفه خود آغاز کرد. برخلاف سان خوانندگان و مخاطبین تایمز را افراد سطح عالی جامعه تشکیل می‌دادند.

گفتنی است هفته نامه اکونومیست در گزارش خود آورده که دارایی‌های مرداک در سال 2000 در بریتانیا 1/2 میلیارد دلار سود را برای وی فراهم کرده است. اما شیوه خلاق او در دفترداری و نفوذ سیاسی‌اش باعث شده که حتی یک شیلینگ هم به عنوان مالیات نپردازد.

در طول دهه 1980 مرداک امپراطوری خود را بنا کرد و به موفقیتهای متوالی دست یافت. در سال 1985 او ابتدا به «استودیوهای فاکس» (Fox Studios) و متعاقب آن در سال 1986 به ایستگاه‌های تلویزیونی مترومدیا (Metromedia Tv Stations) دست یافت و در سال 1988 به مبلغ 23 میلیارد دلار بابت خرید شبکه «تی.وی.گاید» (TV Guid) به والتر آننبرگ (Walter Annenberg) پرداخت.

مرداک وقتی تصمیم گرفت شبکه رادیو و تلوزیونی فاکس را در ایلات متحده خلق کند، با قوانینی مواجه بود که تا کنون هیچ کس از عهده تخطی از آن برنیامده بود. براساس این قوانین افراد خارجی نمی‌توانستند بیش از 9/24 درصد از یک ایستگاه رادیویی یا تلوزیونی را در اختیار داشته باشند. بنابرانی در اولین اقدام، مورداک تابعیت خود را از استرالیایی به آمریکایی تغییر داد اما این ژست کافی نبود. از الزامات قوانین پخش برنامه‌های رادیو و تلوزیونی این بود که بنگاه مادر که صاحب چند ایستگاه رادیویی و تلوزیونی است باید پایگاه اصلی خود را در ایالات متحده بنا بگذارد.

مرداک از انتقال مقر کمپانی‌اش از استرالیا به آمریکا امتناع کرد. چون می‌دانست فعالیتش در استرالیا به لحاظ پرداخت مالیات نسبت به ایالات متحده یک مزیت محسوب می‌شود. بنابراین از چهار روزنامه و دو مجله‌اش به عنوان اهرم بهره گرفت و جهت‌یابی سیاسی پشت پرده‌اش را برای کسب پشتیبانی‌ها و جانبداری‌های ویژه به کار انداخت.

مرداک در سال 1993 نیویورک پست را از یک ورشکستگی نجات داد. آنگاه به خرید 3/63 درصد از سهام شبکه استار تی وی (Star TV)، شبکه‌ ماهواره‌ای هنگ کنگ که آسیا را تحت پوشش برنامه‌های خود دارد، اقدام کرد و حقوق مربوط به پخش تلوزیونی لیگ ملی فوتبال انگلستان «ان.اف.ال» (NFL) را از شبکه «سی.بی.اس) (CBS) به چنگ آورد.

مجله آپساید از مرداک به عنوان یکی از 100 چهره برگزیده تلوزیونی در ژاپن یاد کرد. او کار خود را با پخش برنامه‌ها از شبکه”سخن پراکنی جپن اسکای” (Japan Sky Broadcasting) به کمک شرکت “سافت بنک” (SoftBank) شروع کرد.

از دیگر فعالیت‌های مرداک می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

– راه‌اندازی شبکه ورزشی «فاکس اسپرتس آمریکا» (Fox Sports Am) در آمریکای لاتین

– راه‌اندازی باکس خبری فاکس نیوز (Fox News) با هدف تأمین برنامه‌های خبری تا سال 2000 به طوری‌که چهل میلیون شهروند را تحت پوشش خود قرار دهد.

– خریداری نیوز ورلد کامیونیکیش (News World Communication) توسط نیوز کرپ، راه‌اندازی سرویس‌های ماهواره‌ای در برزیل و مکزیک، ساخت فیلم «روز استقلال (lndependent Day) و اقدام تایمز به چاپ گزارشها و مقالات پیرامون جنگ قیمت‌ها. موارد ذیل معاملات مهم مرداک هستند که فقط در مدت شش ماه از سال 1998 صورت گرفتند:

مارس 1998: خریداری تیم بیس بال لس آنجلس داجر (LA Doger) به مبلغ 300 میلیون دلار.

آوریل 1998: اخذ کلیه حقوق مربوط به تکثیر و توزیع مجموعه جدید فیلم‌های جنگ ستارگان.

ژوئن 1998: فروش شبکه تی.وی.گاید با شمارگان 13 میلیون نفر به شرکت گروه ویدئو-ماهواره یونیورسال وابسته به تی.سی ای به مبلغ 12 میلیارد دلار.

ژوئیه 1998: فروش 20 درصد از سهام «گروه فکس» دربازار سهام به‌عنوان راهی برای کاهش دیدن 5/6 میلیارد دلار نیوزکرپ.

مرداک حقیقتاً یک امپراطور جهانی است. طبق اظهارات هفته نامه اشیاویک وی بعنوان چهارمین فرد قدرتمند در قاره آسیا به شمار می‌آید.
دارایی کل نیوزکرپ (برآورده شده در ماه مارس 1998) به 2/33 میلیارد دلار و سالانه بر13 میلیارد دلار بالغ می‌شد. مرداک درسال 1997 اعلام نمود که سهام خانوادگیش درنیوزکرپ به فرزندانش تعلق پیدا می‌کند. با اینکه 2/36 درصد از کل سهام شرکت به مرداک تعلق دارد. با اینحال نیوزکرپ این امپراطوری عظیم، «شرکت روپرت مرداک» است.

روپرت مرداک که درمیان کارکنانش به «کی،آر.ام» معروف است، شاید شاخص‌ترین تاجر جهان باشد که نفوذ و قدرتش فقط با منافع و جاه طلبی جور می‌آید. «واشینگتن پست» او را سزاوار لقب «وزیر مسلم ارتباطات در دهکده جهانی» دانست. درجاهای دیگر لقب «سلطان شیطانی رسانه‌ها» به مرداک داده‌اند. نگارنده “زندگی مرداک”، ویلیام شاوکراس، به این نتیجه می‌رسد که او یکی از پرقدرت ترین مردان روی زمین است.

فیلم همشهری کین مرداک را بصورت یک مالک دیکتاتور تصویر می کند. درنوع مدیریت وی به اعمال قدرت بیشتر از مهارت‌های زیرکانه توجه شده است. بطور روشن مرداک از تمام قدرت و نفوذش استفاده می‌کند؛ اما موضوعات دیگر درشیوه مدیریت او وجود دارد. اداره یک سازمان بزرگ متفرق که در تکنولوژی پیشتاز است، نیازمند اعمال یک مدیریت پیچیده است. اولین انتقادی که متوجه مرداک شده این است که وی از نظر اصول اخلاقی سزاوار سرزنش است؛ او به عنوان سلطان روزنامه‌های عوام گرا (پاپولیست) شناخته شده و تمایل داشته است که پایین‌ترین خصوصیات مشترک رفتاری انسانی را ایفا کند.

دومین انتقادی که متوجه او می‌گردد، مربوط به موضوع تمرکز خطرناک بیش از حد قدرت رسانه‌ها دراختیار یک نفر می‌شود. مرداک دردفاع از خود می‌گوید که وی به تقاضاهای عمومی پاسخ داده و مردم آنچه را که دوست دارند دریافت داشته‌اند. درمورد انتقاد مربوط به تمرکز قدرت رسانه‌ها او نفوذ بسیار زیاد انحصار دولتی را منتفی نمی‌داند. وی می‌گوید، از آنجائیکه سرمایه‌داران همیشه دنبال راهی برای نارو زدن به یکدیگر هستند، بازار آزاد هیچ گاه تبدیل به انحصار نمی‌شود. اساساً انحصار زمانی بوجود می‌آید که از حمایتهای دولتی برخوردار باشد.

اکنون فاکس یا به طور کامل یا بخش قابل توجهی از بیست و سه شبکه رادیو-تلویزیونی ایالات متحده را دراختیار دارد و درحال حاضر در پخش برنامه‌های ورزشی رتبه نخست را احراز کرده است. چون تاکنون موفق شده است امتیاز و نمایندگی پخش بیست رویداد قابل توجه ورزشی درسراسر ایالات متحده را انحصاری خریداری کند. شهرت دیگر شبکه‌های فاکس شیوهای تلویزیونی‌اش است. مرداک با تملک “دایرک تی وی” تعداد کانالهای تلویزیونی به خصوص تبادل داده‌هایش را به بیش از صدکانال رسانده است. دارایی‌های ماهواره‌ای و کابلی او از سی مورد گذشته است و نیمی از سهام تلویزیون کابلی نشنال جئوگرافیک از آن اوست. جالب اینکه بخشی از مالکیت رقیب نشنال جئوگرافیک یعنی شبکه کابلی «ان بی سی» از جنرال الکتریک را نیز بدست آورده است.

مرداک خارج از ایالات متحده در بریتانیا، بیست و هشت کانال تلویزیونی دارد که هشت مورد آن سرمایه‌گذاری مشترک است با پارامونت، نیکلودئون و سایر پخش کنندگان برنامه‌های تلویزیونی در بریتانیا.

مرداک صاحب دو شرکت خدماتی در آلمان، شانزده شرکت در استرالیا، یک شرکت در کانادا و شش شرکت در هندوستان است و سهامی در یک ایستگاه ایتالیایی، دو اندونزیایی، دو ژاپنی و هشت ایستگاه آمریکای لاتین دارد.

او درایالات متحده هشت مجله دارد که یکی از آن‌ها هفته نامه محافظه‌کاری به سردبیری ویلیام کریستول است که اطلاعات سیاسی لازم را در اختیار سیاستگذاران جورج بوش درکاخ سفید قرار می‌دهد.

نیوزکورپوریشن صاحب انتشارات هارپرکالنیز است که بیست و شش چاپخانه دارد بعلاوه انتشارات ویلیام مارو و انتشارات آون که گردش مالی سالیانه‌اش بیش ازیک میلیارد دلاراست.

در آسیا بزرگترین شبکه تلویزیونی به مورداک تعلق دارد این شبکه چهل کانال دارد که به هشت زبان، پنجاه و سه کشور را پوشش می‌دهد.

آقای مرداک مردی چندچهره است. او هنوز روزنامه نیوز آو ورلد را منتشر می‌کند که به مسائل جنسی می‌پردازد و هنوز پرتیراژترین رسانه چاپی بریتانیاست. با این وصف مورداک صاحب انتشارات «واندروان» هم هست که بالاترین تیراژ چاپ انجیل را درایالات متحده دارد.

بقول بن باگدیکیان، جای شگفتی است اگر مورداک مورد بخشایش قرار نگیرد. چون تیراژ «نیوز آو ورلد» که مملو از تصاویر زنان برهنه است فقط چهارمیلیون است، درحالیکه انتشارات واندروان او سالانه هفت میلیون نسخه انجیل چاپ می‌کند.

نکته‌ها ودرسهای مهم درمدیریت «روپرت مرداک» عبارتنداز:

1- جریان را همراهی می‌کنید: تنها افراد واقع بین از منازعه بین شرکت‌ها در صحنه باقی می‌مانند.
2- دلرحمی را کناربگذارید: فرد دلرحم نفر اول خط پایان مسابقه نیست.
3- شرط بندی کنید: مرداک اهل قمار است. هرچه میزان شرط بندی بیشتر، سودآفرینی بیشتر.
4- در رهبری پیشقدم شوید: مرداک همان نیوزکرپ است. تفویض اختیار را فراموش کنید.
5- برجزئیات امور و ریزه کاری‌ها اشراف داشته باشید: تلفن‌های بامدادی «مرداک» برای رسیدن به امور، یک امر غیرعادی تلقی می‌شود. مدیران نیوزکرپ خواب راحت ندارند.
6- بازاریابی یک مسئله ژنتیک است: مرداک بازاریابی را به ارث برده است.
7- برای بردن عجله کنید: درحالی‌که رقبا برای تصمیم گیری دریک معامله درنگ می‌کنند. مرداک معمولاً اولین کسی است که سرگرم مکالمه تلفنی برای انجام آن معامله است.
8- از امروز به فکر فردا باشید: مرداک روی آینده شرط می‌بندد و دراین بازی خونسردیش را از دست نمی‌دهد.
9- افزون طلبی نهایتی ندارد: مرداک هفتادوپنج ساله هنوز از جنب و جوش نیفتاده و همواره بدنبال چیزهای بیشتر است.
10- در شرکت حرکت وشوق بوجود آورید: حرکت لازمه زندگی است. تداوم حرکت، ما را به موفقیت می‌رساند.

بر گرفته از مقاله جبار علایی

منابع
1. کراینر، استوارت (1384. تجارت به سبک روپرت مرداک، ترجمه عبدالناصر کرکه آبادی، کرج: انتشارات زرین مهر
2. باگدیکیان،بن.اچ (1385). انحصار نوین رسانه‌ای، ترجمه علیرضا عبادتی، تهران: انتشارات روایت فتح
3. مجله سروش، سال بیست و هفتم، شماره 1260، 26 فروردین 1385، ص

Hits: 2