شبه جزیره کریمه به محور شدید‌ترین تنش میان شرق و غرب از زمان جنگ سرد تبدیل شده است. اما اهمیت این منطقه چیست؟
اهمیت تاریخی
اواخر قرن هجدهم میلادی، کا‌ترین، امپراتور وقت روسیه، شبه جزیره کریمه را که در جنوب اوکراین قرار دارد و بر دریای سیاه مشرف است، به همراه دیگر سرزمین‌های اوکراین به امپراتوری روسیه ملحق کرد. پس از آن به سرعت پایگاه دریای روسیه در دریای سیاه در سواستوپول برپا شد.
در جنگ کریمه میان روسیه و امپراتوری عثمانی در سالهای ۱۸۵۳ تا ۱۸۵۶، بیش از نیم میلیون نفر در این منطقه کشته شدند. در آن جنگ امپراتوری عثمانی از حمایت بریتانیا و فرانسه برخوردار بود. این جنگ به پیوند دوباره کشورهای اروپایی انجامید و زمینه را برای جنگ جهانی اول فراهم کرد.
در سال ۱۹۲۱ شبه جزیره کریمه بخشی از اتحاد جماهیر شوروی شد. در آن هنگام اکثر ساکنان این منطقه از تاتارهای مسلمان بودند. در پایان جنگ جهانی دوم ژوزف استالین رهبر وقت اتحادیه جماهیر شوروی، شمار زیادی از تاتار‌ها را به بهانه همکاریشان با نازی‌ها، از منطقه خود خارج کرد.
این گونه بود که کریمه به بخشی از روسیه در اتحاد جماهیر شوری تبدیل شد تا اینکه در سال ۱۹۵۴ نیکیتا خوروشوف جانشین استالین آن را به اوکراین که آن هنگام یکی از جمهوری‌های شوروی بود، بازگرداند.
از زمان فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ تنش‌های سیاسی میان مسکو و کی‌یف بر سر وضعیت کریمه پیش آمد.
اهمیت نظامی
پایگاه دریایی سواستوپول دریچه مسکو به دریای مدیترانه به شمار می‌آید. همچنین این منطقه پایگاه ناوگان اوکراین است که از برخی واحدهای ناوگان شوروی همچون ناوگان روسیه تشکیل شده است.
روسیه پایگاه سواستوپول را از اوکراین اجاره کرده است. در سال ۲۰۱۰ این توافق تمدید شد و قرار شد که تا سال ۲۰۴۲ ادامه یابد. در مقابل روسیه گاز ارزان به اوکراین ارائه می‌دهد.
در چارچوب توافق جدید، دولت اوکراین محدودیت‌هایی قائل شد. این مساله روسیه را بر آن داشت تا حضور خود را در بند نووروسیسک که آن نیز بر دریای سیاه مشرف است، توسعه دهد تا شمار بیشتری از کشتی‌های نظامی را در بر گیرد.
اهمیت جغرافیایی
شبه جزیره کوهستانی کریمه از راه یک نوار باریک خاکی در شمال، به دیگر مناطق اوکراین مرتبط است. از شرق نیز تنگه کرچ کریمه را از روسیه جدا می‌کند. روسیه در صدد است پلی بر روی این تنگه بسازد.
مساحت کریمه ۲۷ کیلومتر مربع است و اندکی کوچک‌تر از بلژیک است. کریمه تنها منطقه اوکراین است که به شکلی رسمی از خودمختاری برخوردار است. پایتخت آن هم سواستوپول است.
اهمیت سکانی
حدود دو میلیون نفر ساکنان شبه جزیره کریمه را تشکیل می‌دهند. آمار سال ۲۰۰۱ نشان می‌دهد که حدود ۵۸ درصد از ساکنان کریمه، روسی تبار، ۲۴ درصد اوکراینی الاصل و ۱۲ درصد تاتار هستند.
اهمیت اقتصادی
آب و هوای معتدل در شبه جزیره کریمه، این منطقه را به منطقه گردشگری محبوب از سوی اوکراینی‌ها و روس‌ها تبدیل کرده است. به ویژه منطقه یالتا در کریمه که در آن شوروی‌ها، آمریکایی‌ها و بریتانیایی‌ها به عنوان کشورهای پیروز در جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۴۵ با یکدیگر دیدار کردند تا بر سر آینده اروپا، تصمیم گیری کنند.
شبه جزیره کریمه حدود سه درصد از تولید محلی اوکراین را به خود اختصاص می‌دهد. خدمات ۶۰درصد از تولیدات محلی کریمه است. خاک کریمه حاصلخیز است و مهم‌ترین محصولات آن گندم، ذرت و آفتابگردان است. نیازمندی‌های خود از آب را از راه کانالی به دست می‌آورد که از رود دنیپر در اوکراین به این منطقه کشیده شده است.
چند کارخانه مواد پتروشیمی در شبه جزیره کریمه وجود دارد. همچنین آهن خام از کرچ استخراج می‌شود. اوکراین دو بندر برای صادرات حبوبات در کریمه دارد که کرچ و سواستوپول هستند. از راه این دو بندر در این فصل حدود ۶. ۱ میلیون تن حبوبات اوکراین صادر شد که ۶. ۶ درصد از صادرات اوکراین را تشکیل می‌دهد.
Hits: 0
