طلا فلزی نرم و چگال و شکلپذیر به رنگ زرد روشن و براق است که در مجاورت هوا و آب زنگ نمیزند و تیره نمیشود. ارزش طلا به دلیل کمیابی آن، کاربردپذیری آسان، تصفیه راحت، مقاومت در مقابل زنگ زدن و خوردگی، رنگ متمایز، واکنشناپذیری با دیگر عناصر است ویژگیهایی که در کمتر فلز دیگری دیده میشود. طلا از آغاز تاریخ مکتوب بشر همواره فلزی گرانبها و محبوب بودهاست که برای ضرب سکه، ساخت جواهرات و کاربردهای هنری استفاده میشدهاست. در گذشته سیاست مالی بسیاری از کشورها بر پایه استاندارد طلا استوار بود یعنی پول هر کشوری معادل مقدار مشخصی از طلا بود. استاندارد طلا از آغاز جنگ جهانی اول در بیشتر کشورهای اروپایی و پس از آن به تدریج در کشورهای دیگر کنار گذاشته شد و سیاست پول بیپشتوانه جایگزین آن شد.
طلا علاوه بر کاربرد سرمایهای و استفاده در جواهرات کاربردهای گوناگون دیگری از جمله در دندانپزشکی، تولید شیشههای رنگی و صنایع الکترونیک دارد و با توجه به رسانایی الکتریکی بالا در سیمکشی الکتریکی کاربرد دارد.
بر اساس برآوردها در طول تاریخ بشر تا این دم در مجموع 166.6 هزار تُن طلا استخراج شدهاست که بر اساس برآوردها 51 درصد آن به صورت جواهرات، 18 درصد به صورت صندوقهای سرمایه گذاری و سرمایه های شخصی، 17 درصد به صورت شمشها و سکههای سرمایهگذاری در ذخایر طلای رسمی بانکهای مرکزی، و حدود 12 درصد در بخش صنعت و فناوری نگهداری میشود. 2 درصد دیگر درین میان از حساب بیرون هست که به اشکال مختلف نگهداری میشوند.
18 درصدیکه به صورت صندوقهای سرمایه گذاری و سرمایه های شخصی نگهداری میشوند، شامل ذخایر نزد شرکتهای معدن طلا، اوراق بهادار طلا، و ذخایر طلا در صندوقها، سکه ها، و طلاهای خانگی میشود و حدود 1650 تن طلا هر سال بازیافت میشود.
اما این همه طلا از کجا میاد؟
مجموع ذخایر زیر زمینی طلا در سراسر جهان حدود 50 هزار تن میباشد که بیشترینه آن در آسترالیا (حدود 7300 تن)، آفریقای جنوبی (حدود 6000 تن)، روسیه (حدود 5000 تن)، شلی (حدود 3400 تن)، آیالات متحده (حدود 3000 تن)، اندونزی (حدود 3000 تن)، برازیل (حدود 2400 تن)، پرو (حدود 2000 تن)، چین (حدود 1900 تن)، ازبیکستان (حدود 1700 تن)، غانا (حدود 1400 تن)، پاپوا گنی جدید (حدود 1200 تن) و کانادا (حدود 900 تن) میباشد.
سالانه حدود 2700 تن طلا از سراسر جهان استخراج میشود که از آن میان 640 تن آن از کشورهای آسیایی (بالخصوص چین با 13 درصد، اندونزی با 5 درصد، ازبیکستان با 4 درصد، فلپین با 2 درصد و کرغیزستان با 1 درصد، و 1 درصد هم از کزاکستان)، حدود 445 تن از کشورهای آفریقایی (بالخصوص آفریقای جنوبی با 8 درصد، غانا با 4 درصد، مالی با 2 درصد، تانزانیا با 2 درصد، گنی با 1 درصد)، حدود 422 تن از کشورهای آمریکای جنوبی (بالخصوص پرو با 7 درصد، برازیل با 2 درصد، کولمبیا با 2 درصد، آرژانتین با 2 درصد و شلی با 2 درصد)، حدود 387 تن از کشورهای آمریکای شمالی (بالخصوص آیالات متحده با 9 درصد، کانادا با 4 درصد، مکزیک با 2 درصد، گواتیمالا با 0.3 درصد و نکاراگوا با 01.1 درصد)، حدود 302 درصد از کشورهای اقیانوسیه (بالخصوص آسترالیا با 9 درصد، پاپوا گنی نو با 3 درصد و زیلاند نو با 1 درصد)، و 258 تن از کشورهای اروپایی (بالخصوص 8 درصد از روسیه، ، 0.5 درصد از ترکیه، 0.3 درصد از فنلاند و 0.2 درصد هم از سویدن) استخراج میشوند.
از دهه ۱۸۸۰ تاکنون بخش بزرگی از تولید طلای دنیا در آفریقای جنوبی انجام شدهاست. در حدود نیمی از کل طلایی که تاکنون استخراج شده از آفریقای جنوبی آمدهاست و از سال ۱۹۰۵ تا ۲۰۰۷ به طور پیوسته همیشه این کشور در صدر فهرست تولید طلا قرار داشت. در سال ۱۹۷۰ این کشور ۱۴۸۰ تن طلا معادل ۷۹٪ کل طلا تولید جهانی را به خود اختصاص بود. سهم آفریقای جنوبی در تولید طلا در سالهای اخیر به شدت کاهش یافته به طوریکه چین در سال ۲۰۰۷ با ۲۷۶ تن بزرگترین تولید کننده طلا شد.
هند بزرگترین واردکننده طلا در دهههای اخیر بودهاست که به دلیل تقاضای بالای جواهرات طلا در این کشور است. برآورد میشود که ۱۸ هزار تن طلا در خانههای هندیها نگهداری میشود. هرچند در سال ۲۰۱۳ تقاضای طلا در چین از هند پیشی گرفت.
واحد اندازهگیری طلا در بازار جهانی اونس تروا معادل 31.1 گرم است. قیمت طلا در دسامبر 2014، حدود 1,195 دلار برای هر اونس بوده که معادل حدود 38,400 دلار برای هر کیلوگرم است.
برگرفته: وبلاگ اندیشکده اقتصاد و سیاست
Hits: 0