شاخص CPI مهمترین شاخصی که برای بررسی فساد اقتصادی مورد استفاده قرار می گیرد. این شاخص که برای اکثر کشورهای جهان به طور سالیانه محاسبه و منتشر می شود برای بررسی وضعیت فساد و روند تغییرات آن در کشورهای مختلف مورد استفاده قرا می گیرد. در ادامه به معرفی این شاخص و بیان مهمترین نکات مطرح پیرامون آن می پردازیم.
- CPI معادل Corruptions Perception Index به معنای شاخص ادراک (احساس) فساد اقتصادی است.
- شاخص CPI از سوی سازمان شفافیت بین الملل در سال ۱۹۹۵ برای اولین بار تهیه و در سال ۱۹۹۶ به صورت رسمی ارایه شد.
- در این شاخص کشورها از نظر میزان فساد ارزیابی و بررسی می‌شوند و هر سال فهرستی از این کشورها با توجه به میزان سلامت و فساد آنها منتشر می‌شود.
- این شاخص تقاضای فساد را نشان می‌دهد.
- شاخصی ترکیبی است که به وسیله اندازه گیری‌های گوناگون میدانی و اسنادی به دست می‌آید.
- اطلاعات لازم برای محاسبه شاخص CPI از ۱۲ منبع و مرجع بین‌المللی گردآوری می شود.
- این شاخص مبتنی بر ادراک و نگرش تعدادی از تجار، تحلیلگران اقتصادی، سیاستمداران و مدیران بخش دولتی است.
- شاخص CPI میزان سلامت کشورها را از صفر تا ۱۰۰ نشان می‌دهد و هرچه این عدد به ۱۰۰ نزدیک‌تر باشد آن کشور پاک‌تر و سالم‌تر است.
- این شاخص بر اساس عوامل مختلفی تعریف می‌شود از قبیل اینکه آیا مقامات دولتی به سبب فساد محاکمه می شوند یا خیر، درک عمومی درباره شیوع رشوه چیست و اینکه آیا نهادهای دولتی به نیازهای شهروندان پاسخ می دهند یا خیر.
- روش محاسبه شاخص تا به حال چندین بار تغییر کرده است که آخرین بار آن مربوط به سال ۲۰۱۲ است.
- آنچه مهم است امیتاز کشورها در شاخص فساد است نه رتبه آنها. زیرا ۱) رتبه نشان دهنده وضعیت فساد نسبت به دیگر کشورهاست نه نشان دهنده وضعیت فساد در یک کشور ۲) به دلیل آنکه شاخص بر اساس ادراک فساد است می تواند در کشورهای مختلف متنوع باشد و از فرهنگ و مسائل محیطی کشورها تاثیر بگیرد ۳)تعداد کشورها در سال های مختلف یکسان نبوده هر سال کشورهایی اضافه یا کم می شوند
برگرفته: شهد اقتصاد
Hits: 0
