با افزایش پیچیدگی زنجیره تامین وقوع فاجعه حتمی است
جهانی شدن و وجود مشکلات برای دستیابی به بهرهوری، ما را به ورود به دنیای پیچیده زنجیره تامین سوق داده است.
حتی محصولات سادهای همچون خوراکیهای تهیه شده از غلات، از مواداولیهای تهیه میشوند که محصول هشت کشور در سراسر دنیا هستند. چنین پیچیدگی منجر به افزایش تولید، بهرهوری شرکتها و کاهش قیمت برای مصرفکنندگان شده است که معایبی نیز به همراه دارد؛ سیستمهای پیچیده با تولیدکنندگان متعدد به طور روز افزونی در معرض شکست هستند و گاهی سقوط آنان قابل تامل است. فهرست آشنا و در حال افزایش غذای حیوانات خانگی آلوده یا محصولات بادوام، رنگهای حاوی سرب در اسباب بازی کودکان همه از این دست هستند، اما در همه موارد، علت، حمایت از عرضهکنندگانی است که به نفع خود اقدام میکنند.
عرضهکنندگان فرصت طلب، اغلب از قراردادهایی که به طور ضعیفی تنظیم شده اند سوء استفاده میکنند یا حتی اگر احتمال خطر یا گرفتاری کم باشد، بی درنگ قرارداد را نقض میکنند.هر چقدر عرضهکنندگان در زمینه تولید قویتر باشند از مصرف کننده نهایی فاصله میگیرند و احتمالا مسوولیت کمتری را در صورت عدم کنترل موثر از خود نشان میدهند.
سرویسهایی که خدمات مالی ارائه میدهند و عرضهکنندگان، هر دو فرصت طلب هستند. در بحرانهای مربوط به وام مسکن، شرکتهای مالی با تخصصی کردن بحثهای مالی جهت کاهش هزینهها، نقش اساسی دارند. بهاین معنا که در اغلب معاملات با دوری از وام گیرندگان، در جهت حفظ منافع خود قراردادها را فسخ میکنند. فروشندگان وام سعی دارند نگرانیهای حاصل از ماهیت مخاطرهآمیز وامها را کاهش دهند واین رفتار فرصتطلبان اقتصادی غیرقابل کنترل شده است.
زنجیرههای تامین را نمیتوان کوچکتر کرد. بنابراین شرکتها لازم است جهت آگاهی از خطرات احتمالی، جزئیات سیستم تامین را بررسی کرده و همچنین به منظور جلوگیری از مشکلات تلاش کنند. فهرست ذیل به منظور کمک به مدیران تنظیم شده تا شرایط خود را از نظر درستی و ثبات بررسی کنند.
1. نظارت دائمی بر خطرات احتمالی در بازار
حذف فرصت طلبان غیرممکن است، اما این بهانهای برای عدم نظارت بر کار عرضهکنندگان و انجام تعهداتشان نمیشود. در بعضی مواقع تمایل مدیران به کاهش هزینهها حتی در صورت بروز خطرات جدید، مانع گام برداشتن آنها برای جلوگیری از مشکلات میشود.
بحران شیر که در اواخر سال 2008 کشور چین را درگیر ضرر و زیان کرد، نمونه جالبی است، مورد دیگر مربوط به رسوایی غذای حیوانات خانگی در آمریکا شمالی در سال 2007 است که مشخص شد آزمایش استاندارد اندازهگیری پروتئین جعلی بوده است. فرصت طلبان در زنجیره تامین شیر در چین هم از روشهای مشابهی جهت کاهش هزینهها استفاده کردند.
این امر میتواند برای هر بازاری با عملکرد مشابه اتفاق بیفتد و بدون قدرت تشخیص خطرات جدید و روشهای قانونی به روز، به احتمال زیاد اصلاحات، تنها پس از وقوع شکست در سازمان اتفاق میافتد.نظارت مستمر و به روزکردن اطلاعات و بهبود روند کار، لازمه درک مدیران از خطرات احتمالی است.
2. عرضهکنندگان و واسطهها را مسوول و پاسخگو نمایید
در زنجیره تامین آنچه اغلب افراد را تهدید میکند مخاطرات اخلاقی است. تا زمانیکه از شما در برابرخطر محافظت شود، انگیزهای برای کاهش ریسک نخواهید داشت. برای مثال اگر در آمد واسطههای زنجیره تامین تنها به میزان سفارشات بستگی داشته باشد دیگر انگیزه زیادی برای حذف فرصتطلبان ندارند.
تمام اعضای زنجیره تامین باید در موفقیت و شکست محصول نهایی پاسخگو باشند. عقد قرارداد همراه با امتیازاتی مانند تاخیر در پرداخت یا تضمین کیفیت صریح ممکن است منجر به افزایش نسبی قیمتها شود، اما از احتمال وقوع خطر میکاهد.
3. تغییر روش در سنجش و اندازهگیری
عرضهکنندگان از طرق متفاوتی مانند جایگزین کردن مواد تشکیل دهنده، تقلب در آزمونها و رعایت اصول بهداشتی پیش از بازرسی، سیستم را فریب میدهند.
عرضهکنندگان فرصت طلب به منظور یافتن استانداردهای حداقلی قابل قبول، محدودیتهای شرکت را میسنجند. اغلب شرکتها خطاهای جزئی مکرری مرتکب میشوند تا اینکه این استثناها به یک روند معمولی تبدیل میشوند و به تهدیدی برای ساختار صحیح زنجیره کل تبدیل میشوند.
عرضهکنندگان نباید دقیقا بدانند چگونه و چه زمانی مورد بازرسی قرار میگیرند. سعی کنید با آزمونهای مناسب آماری اقدامات بیشتر ومتنوعتری به کار ببرید. این عمل هزینه زیادی در بر نخواهد داشت. به منظور رفع موانع و ارتقای کیفیت از مشاوران کمک بگیرید.
4. درک و پذیرفتن نقش مقررات
بیشتر مدیران در این مرحله وسواس بیشتری به خرج میدهند، اما ناکارآمدی و بی کفایتی سازمانهای بوروکرات (سازمانهایی که در آن کاغذ بازی رواج دارد) بین تحلیلگران تصوری رایج است.
مقررات، باعث افزایش هزینهها و ضربه زدن به افزایش بهرهوری سازمان میشود، اما اگر هزینهها کم شود یا خطرات ناشی از شکست به شکل چشمگیری کاهش یابد، مقررات کارآمدترین راه برای مقابله با فرصتطلبی و کاهش هزینهها در بلند مدت است.
مقررات کارآمد لزوما نباید از طرف دولت اعمال شود. قانونگذاران صنعتی مانند انجمن صنفی فرانسوی برای سازندگان نوشیدنی و مرکزعملیات نیروی اتمی واقع در آتلانتا سالها نقش موثری داشتهاند، اما قانونگذاران برای اجرای قوانین به زور متوسل میشوند و توصیه میشود برای مواجهه با خطرات خاص در سیستم مقررات تا جای ممکن محدود شوند.
مترجم: هوتسا عسکری نسب
SOURCE: Wall street journal-MIT
برگرفته: دنیای اقتصاد
Hits: 0