وقتی هدف رسیدن به قله باشد، دیگر سختی‌ها و موانع نمی‌توانند سد راه باشند. همین است که آن که خطر را به جان می‌خرد و مسیر پیچیده اما بکر را انتخاب می‌کند، در نهایت به قله‌ای می‌رسد که هنوز برای بسیاری دست‌نیافتنی است. هفته دوم ماه آخر سال میلادی، گویا زمان ظهور چنین پدیده‌های سخت‌کوشی است که توانسته‌اند با اراده‌ای آهنین و تلاش‌های مداوم راهی ناهموار را طی کرده و به مقصدی تازه برسند. مهم‌ترین وجه تمایز اقتصاددان‌های متولد نیمه ماه دسامبر، انجام همین فرمول‌های ساده و کلیشه‌ای اما ماندگار است. «ژانت نوروود» شاید بهترین نمونه باشد که در موقعیتی ناشناخته و انحصاری با کمترین اثری از حضور زنان، توانست با مهارت و شایستگی پیشگام باشد و مسیر ورود زنان به عرصه‌های تازه و کشف‌نشده در آن زمان مانند اقتصاد را باز کند. «گیتا گوپینات» هندی هم با پیمودن مسیر سخت مهاجرت و اثبات توانایی‌هایش در مراحل مختلف، نشان داد که هیچ غیرممکنی واقعاً غیرممکن نیست. او حالا بر کرسی اقتصاددان ارشد یکی از بزرگ‌ترین و مهم‌ترین نهادهای اقتصادی جهان تکیه زده است تا تصویری واقعی و ملموس از این حقیقت باشد. «ژان تیلور» اما مصداق بارز ارتباط معنادار آموزش با سبک زندگی باکیفیت است. او در تمام طول عمر، سعی کرده بر مدار آموزش حرکت کند و تحقیقات و پژوهش‌هایش را به گونه‌ای هدفمند پیش ببرد تا در نهایت به ارائه قانونی منتهی شود که نظام بانکداری را متحول کرده است. در آخر «ریچارد پورتس» است که نشان داد فاصله میان شیکاگو تا آکسفورد برای دستیابی به ابهامات و مشغولیات مورد علاقه‌اش، چندان هم زیاد نیست. او با راه‌اندازی مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصادی، این دغدغه‌ها را انسجام بخشید و مسیر رشدش را با شبکه بزرگی از محققان و اندیشمندان به اشتراک گذاشت تا افق‌های تازه‌ای را در این زمینه ترسیم کند.
ژانت نوروود؛ زنی پیشرو در علم اقتصاد و آمار
هرچند مرگ به خاطر آلزایمر عجیب‌ترین نقطه پایان برای زندگی اقتصاددانی است که از قضا کارشناس خبره آمار هم بوده، اما بی‌شک روزگار «ژانت نوروود» و قله‌هایی که در طول عمر نود و یک‌ساله‌اش فتح کرد، جذابیت‌هایی دارند که نمی‌توان به سادگی از کنار آنها گذشت. او که متولد یازدهمین روز از آخرین ماه سال 1923 در نوارک نیوجرسی بود، تحصیلات دانشگاهی‌اش را از کالج زنان نیوجرسی آغاز کرد و در نهایت مدرک دکترای خودش را از دانشکده حقوق و دیپلماسی دانشگاه تافتز گرفت تا در اوایل دهه 1970 به عنوان اقتصاددانی تازه‌کار و به صورت پاره‌وقت وارد اداره آمار کار شود که یکی از زیرمجموعه‌های وزارت کار آمریکاست. با این حال روند رشد او به قدری قابل‌توجه بود که در سال 1979 از سوی رئیس‌جمهور وقت، جیمی کارتر، به عنوان اولین زن به سمت نماینده عالی اداره آمار کار دولت آمریکا رسید. او در زمان ریاست‌جمهوری رونالد ریگان هم دو بار دیگر به این سمت منصوب شد و تا سال 1991 هم مدیریت این اداره را به عهده داشت. در این سال او در حالی از خدمات دولتی بازنشسته شد که با صداقت، تبحر و بی‌طرفی، توانست اعتبار خاصی به این اداره و فعالیت‌هایش ببخشد. او همیشه تنها زن جلسات و نشست‌های مختلف در نهادهای دولتی بود و از این جهت کمک مهمی در راستای شناسایی حضور زنان و رهبری آنها در مشاغل دولتی کرد. او همچنین جزو اولین گروه زنانی بود که توانست به انجمن کاسموس راه پیدا کند؛ محفلی متشکل از نخبگان حوزه‌های مختلف از علوم پایه گرفته تا ادبیات و هنر که تا آن زمان تنها مختص مردان بود. جالب آنکه نوروود در سال 1995 ریاست این انجمن را هم به عهده گرفت. نوروود در پاسخ به زنان جوانی که از او درباره پیشرفت شغلی می‌پرسیدند، تاکید می‌کرد که همسری حامی و همراه انتخاب کنند. بد نیست بدانید که او در دومین سال حضورش در دانشگاه ازدواج کرد و در آن زمان شوهرش یکی از دانشجویان سرباز ارتش آمریکا در جنگ جهانی دوم بود. ژانت نوروود بعد از یک سال تدریس علوم سیاسی در دانشکده ولسلی، به همراه شوهرش به واشنگتن رفت و به عنوان نماینده ارشد امور خارجه دولت آمریکا انتخاب شد. آنها در اواخر دهه 1950 و اوایل دهه 1960 به همراه دو فرزندشان در لوکزامبورگ و بروکسل زندگی می‌کردند، چون شوهرش در آن زمان مامور ویژه دولت آمریکا در مجامع اروپایی بود. نوروود بلافاصله بعد از بازنشستگی از مشاغل دولتی در سال 1991، به عنوان همکار ارشد به موسسه Urban پیوست که اندیشکده‌ای برجسته برای انجام تحقیقات و ارائه راهکارهای اقتصادی و سیاستگذاری‌های اجتماعی است. او در این موسسه تنها کتاب خود با نام «سازماندهی فرآیندهای آماری» را در سال 1995 منتشر کرد و تا سال 1999 در آنجا ماند. نوروود در سال 1993 برای اولین بار توسط رئیس‌جمهور وقت، جرج دبلیو بوش، به عنوان مدیر شورای مشورتی مستمری بیکاری انتخاب و یک‌بار دیگر در زمان ریاست‌جمهوری بیل کلینتون هم به این سمت منصوب شد. او تا سال 1996 این سمت را به عهده داشت. نوروود علاوه بر آنکه جوایز زیادی از جمله دکترای افتخاری موسسات آموزشی معتبر مانند دانشگاه هاروارد را گرفت، حضور در مناصب مهمی مانند رئیس کمیته آماری سازمان همکاری‌های اقتصادی و توسعه سازمان ملل متحد و عضو کمیته آماری دولت کانادا را هم تجربه کرد.
گیتا گوپینات؛ از کلکته تا صندوق بین‌المللی پول
نامی که این روزها در اخبار، تحقیقات و بررسی‌های منتشرشده از سوی صندوق بین‌المللی پول شنیده می‌شود، مسیری نه‌چندان هموار را طی کرده است تا عنوان «اقتصاددان ارشد» این صندوق را یدک بکشد. «گیتا گوپینات» یک اقتصاددان آمریکایی اما هندی‌الاصل است که در هشتم دسامبر سال 1971 در یکی از پرجمعیت‌ترین شهرهای هندوستان و جهان یعنی کلکته به دنیا آمده است. هر چند او دوره کارشناسی را در دانشگاه دهلی گذراند، اما دوره کارشناسی ارشدش را در دانشکده اقتصاد این دانشگاه ناتمام رها کرد تا به آمریکا مهاجرت کند. در نهایت او توانست دوره کارشناسی ارشد را در دانشگاه واشنگتن تکمیل کند و مدرک دکترای اقتصادش را در سال 2001 از دانشگاه پرینستون بگیرد. رساله دکترای او با عنوان «سه جستار درباره جریان‌های انتقال سرمایه بین‌المللی: تحقیقی با رویکرد نظری» توانست توجه بسیاری از استادان برجسته دانشگاه را به خودش جلب کند و در واقع به همین دلیل هم در زمان انجام تحقیقات مربوط به این رساله، بورسیه تحقیقاتی این دانشگاه را دریافت کرد. او که از ماه اکتبر سال 2018 در سمت اقتصاددان ارشد صندوق بین‌المللی پول فعالیت می‌کند، در این جایگاه نقش مدیر بخش تحقیقات و مشاور اقتصادی را هم به عهده دارد. اما گوپینات پیش از آن، استاد اقتصاد و مطالعات بین‌الملل دانشگاه هاروارد بود و همچنان در این دانشگاه به فعالیتش ادامه می‌دهد. او همچنین یکی از مدیران برنامه اقتصاد کلان و علوم مالی بین‌الملل در اداره ملی تحقیقات اقتصادی، پژوهشگر بانک فدرال بوستون، یکی از اعضای پنل مشاوره اقتصادی بانک فدرال نیویورک، مشاور اقتصادی فرماندار ایالت کرالا در جنوب غربی هندوستان، یکی از سردبیران نشریه American Economic Review و یکی از سردبیران نسخه سال 2019 کتابچه علوم اقتصاد بین‌الملل است. گیتا گوپینات همکار منتخب آکادمی هنر و علوم و انجمن اقتصادسنجی است. نشریه فارین پالیسی در سال 2019 او را به عنوان یکی از بهترین اندیشمندان و متفکران جهان معرفی کرد. او در سال 2017 هم جایزه دانش‌آموخته برجسته را از دانشگاه واشنگتن دریافت کرد. با این همه اما مهم‌ترین افتخارش قرار گرفتن در فهرست 25 اقتصاددان برتر زیر 45ساله جهان است که صندوق بین‌المللی پول در سال 2014 معرفی کرد. مجمع جهانی اقتصاد هم در سال 2011 گوپینات را به عنوان یک رهبر جهانی جوان انتخاب کرد. علاوه بر اینها، گیتا گوپینات در سال گذشته میلادی جایزه پارواسی بهاراتیا سامان را که بالاترین جایزه قابل اهدا به یک هندی است، از طرف رئیس‌جمهور هندوستان دریافت کرد. همسر او، «اقبال سینگ دالیوال»، مدیر اجرایی مرکز تحقیقات و فقرزدایی جهانی عبداللطیف جمیل در دپارتمان اقتصادی دانشگاه MIT است. او ابتدا در اداره خدمات اداری هندوستان کار می‌کرد و در حال حاضر کارمند عالی‌رتبه اتحادیه خدمات عمومی مشغول به کار است. گیتا گوپینات در مصاحبه اخیرش رکود جهانی در سال 2020 را «قرنطینه بزرگ» نامیده است.
ژان تیلور؛ آموزگار بالفطره و خالق قانون تعیین نرخ بهره
مجله بلومبرگ مارکتز او را در فهرست 50 فرد تاثیرگذار در اقتصاد جهان در سال 2012 و رویترز در فهرست پرارجاع‌ترین نخبگان برجسته جهان که می‌تواند یکی از برندگان آینده جایزه نوبل اقتصادی باشد، قرار داد. با این اوصاف بهتر است نام «ژان تیلور» را به خاطر بسپارید، چون احتمالاً در سال‌های آینده اخبار بیشتری از او خواهید شنید. او که متولد هشتم دسامبر سال 1946 در نیویورک است، دوره کارشناسی ارشدش را در دانشگاه پرینستون و با پایان‌نامه‌ای تحت عنوان «سیاست‌های ثبات مالی و پولی در الگوی رشد متناوب» گذرانده و در نهایت مدرک دکترای اقتصادش را در سال 1973 از دانشگاه استنفورد گرفته است. ژان تیلور بیش از هر چیز به خاطر فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی‌اش در زمینه اقتصاد شناخته می‌شود. او در حال حاضر استاد اقتصاد دانشگاه استنفورد و عضو ارشد پیوسته بخش اقتصاد موسسه هوور این دانشگاه است. تیلور در فاصله سال‌های 1973 تا 1980 در دانشگاه کلمبیا و در فاصله سال‌های 1980 تا 1984 در دانشکده اقتصاد دانشگاه پرینستون مشغول به تدریس بود و بعد از آن یک‌بار دیگر به دانشگاه استنفورد بازگشت. ژان تیلور یک استاد و آموزگار بالفطره علم اقتصاد است و به خاطر این مهارت و تبحرش توانسته جوایز مختلفی دریافت کند و حتی تجربه تدریس دور مقدماتی اقتصاد در دانشگاه استنفورد و دوره‌های دکترای اقتصاد پولی را هم در کارنامه حرفه‌ای خودش به ثبت برساند. در تحقیقی که در سال 1979 منتشر شد، او یک الگوی قیمت‌گذاری و تعیین دستمزد را ارائه داد که به عنوان پشتیبانی از دسته جدید الگوهای تجربی مطابق با انتظارات عقلانی و قیمت‌های غیرمنطقی، عمل می‌کرد. ژان تیلور قانون خودش با نام تیلور را در سال 1993 پیشنهاد کرد که در آن چگونگی تعیین نرخ بهره اسمی تفسیر می‌شد؛ قانونی که بعد از آن به اصلی کلی برای تعیین نرخ واقعی بهره اسمی در بانک‌های مرکزی تبدیل شد. قانون تیلور در واقع توانست مصالحه‌ای در میان مکاتب اقتصادی ایجاد کند که با زبانی به دور از درگیری و تعصب، بحث می‌شود. هر چند این قانون هنوز مسائل بسیاری را حل نکرده و نظرات مختلفی درباره چگونگی به‌کارگیری بهتر آن وجود دارد، اما تحقیقات نشان می‌دهد که این قانون تا حد قابل قبولی باعث پیشرفت عملکرد بانکداری مرکزی شده است. ژان تیلور فعالیت‌های جدی در زمینه سیاستگذاری‌های مالی داشته است و در دوره اول ریاست‌جمهوری جرج دبلیو بوش به عنوان معاون وزیر خزانه‌داری در امور بین‌المللی فعالیت می‌کرد. او در همین دوره، یکی از اعضای هیات مشاوران اقتصادی رئیس‌جمهور و در دوره ریاست‌جمهوری جرالد فورد و جیمی کارتر، اقتصاددان ارشد مجمع مشاوران اقتصادی بود. تیلور که در حال حاضر رئیس یک اندیشکده اقتصاد نئولیبرال به نام انجمن مونت پیلرین است، بیش از همه تحت تاثیر اندیشه‌های «میلتون فریدمن» یکی از رهبران مکتب اقتصادی شیکاگو است. با این حال اما «پل ولکر» رئیس بانک مرکزی آمریکا در دوران ریاست‌جمهوری جیمی کارتر و رونالد ریگان و اقتصاددانی که توانست نرخ تورم را در دهه 1970 تا حد زیادی کاهش دهد و همچنین «آلن گرینسپن» یکی از مقتدرترین روسای بانک مرکزی آمریکا هم تاثیرات گسترده‌ای روی تفکرات و ایده‌پردازی‌های اقتصادی تیلور گذاشته‌اند.
ریچارد پورتس؛ مشغله‌هایی از جنس سیاستگذاری اقتصاد
دریافت نشان امپراتوری بریتانیا برای یک متولد سومین شهر شلوغ و پرجمعیت ایالات متحده آمریکا شاید کمی عجیب به نظر برسد، اما طبیعتاً غیرممکن نیست. «ریچارد پورتس» اقتصاددان آمریکایی-بریتانیایی این واقعیت را به خوبی زندگی کرده است. او که متولد دهمین روز ماه دسامبر سال 1941 است، دوره کارشناسی را در دانشگاه قدیمی و شناخته‌شده ییل گذرانده و در سال 1962 از آنجا فارغ‌التحصیل شده است. در نهایت اما دریافت بورسیه رودز پای او را به بریتانیا باز کرد. پورتس با این بورسیه که از جوایز بین‌المللی تحصیلات تکمیلی برای تحصیل در دانشگاه بزرگ و معتبر آکسفورد است، به دانشکده بالیول (یکی از قدیمی‌ترین دانشکده‌های زیرمجموعه دانشگاه آکسفورد) راه پیدا کرد و در نهایت مدرک دکترای اقتصاد خودش را در سال 1969 از این دانشگاه گرفت. هرچند ریچارد پورتس سابقه تدریس در دانشگاه‌های مهمی از جمله پرینستون و هاروارد را دارد، اما در حال حاضر بیش از هر چیز، به عنوان استاد برجسته اقتصاد دانشکده اقتصاد و تجارت لندن شناخته می‌شود. علاوه بر اینها، تاسیس و راه‌اندازی مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصادی در ماه می سال 1983 در لندن مهم‌ترین اقدام پورتس به حساب می‌آید. این مرکز که توسط خود او مدیریت می‌شود، در حقیقت شبکه‌ای بزرگ از بیش از هزار و 300 محقق از بیش از 330 موسسه آموزشی مختلف در 30 کشور جهان است که به‌طور عمده در دانشگاه‌های سراسر اروپا فعالیت می‌کنند و با این مرکز برای انجام پژوهش‌ها و انتشار آنها همکاری می‌کنند. ماموریت اصلی این مرکز بهبود کیفیت تحقیقات و سیاستگذاری‌های اقتصادی مرتبط در اتحادیه اروپاست و بخش مهم بودجه فعالیت‌های آن از طریق بانک‌های مرکزی، موسسات مالی خصوصی و سازمان‌های بین‌المللی تامین می‌شود. یکی از جالب‌ترین فعالیت‌های اخیر مرکز تحقیقات سیاستگذاری اقتصادی، انتشار نشریه اقتصاد کووید در اواخر ماه مارس سال جاری میلادی بوده است. این نشریه که تنها به صورت آنلاین منتشر می‌شود، در واقع مرکزی برای تبادل نظر و هم‌اندیشی برای انتشار سریع جدیدترین تحقیقات انجام‌شده در زمینه بیماری کووید 19 است. مقالات این نشریه آنلاین بعد از بررسی و تایید سردبیران منتشر می‌شوند. ریچارد پورتس که بخش اقتصاد دانشکده بریکبک دانشگاه لندن را به راه انداخت، در حال حاضر مدیریت بخش مطالعات دانشکده تحصیلات تکمیلی علوم اجتماعی پاریس را هم به عهده دارد. او در سال‌های 1999 و 2000 استاد برجسته و مدعو دانشکده اقتصاد و تجارت هاس زیرمجموعه دانشگاه کالیفرنیا بوده و در سال‌های 2003 و 2004 هم به عنوان استاد مدعو دانشکده تجارت و امور مالی دانشگاه کلمبیا فعالیت کرده است. ریچارد پورتس اما باسابقه‌ترین دبیر کل مجمع اقتصادی سلطنتی به حساب می‌آید که در فاصله سال‌های 1992 تا 2008، این مسوولیت را به عهده داشته است. او همچنین یکی از روسای هیات سیاستگذاری اقتصاد و عضو گروه مشاوران اقتصادی رئیس کمیسیون اتحادیه اروپاست. پورتس در طول دوره فعالیتش سه دکترای افتخاری و در سال 2003 نشان امپراتوری بریتانیا را دریافت کرده است. در نهایت پورتس اخیراً دغدغه‌هایش را در قالب تحقیقاتی در زمینه تعاملات مالی بین‌المللی، اقتصاد کلان، قوانین اقتصادی و یکپارچه‌سازی و هماهنگی سیاست‌های مالی و اقتصادی کشورهای عضو اتحادیه اروپا، دنبال می‌کند.
نوشته: ندا لهردی | برگرفته: تجارت فردا
