اگر بخواهید در پدیدههایی مانند پیکلبال، تزیین کیک یا نواختن پیانو مهارت پیدا کنید، احتمالاً در کلاسی ثبتنام خواهید کرد یا از یک مربی کمک میگیرید. اما در مورد گفتوگو چطور؟ ارتباطات یکی از ارکان اصلی موفقیت در زندگی شخصی و حرفهای است، اما بسیاری از ما هرگز آموزش رسمی در این زمینه دریافت نکردهایم.
رائل آلتانو، مربی ارتباطات، میگوید: «ما رفتارهای والدین و سپس معلمان و دوستانمان را تقلید میکنیم و فرض میکنیم این استاندارد است. این عادتها بدون شک از تربیت ما سرچشمه میگیرد.»
این روش به اشتباهات زیادی منجر میشود؛ از بهدست گرفتن مکالمه تا کنار کشیدن در مواقعی که اوضاع به دلخواه ما پیش نمیرود. آلتانو معتقد است که صرف وقت برای یادگیری مهارتهای ارتباطی میتواند به ما کمک کند تا خودمان را بهتر معرفی کرده و از منافعمان دفاع کنیم و همزمان باعث افزایش اعتماد به نفس میشود. «این امر بر تمام جنبههای زندگی اثر میگذارد؛ چه در رابطه عاطفی باشد، چه درخواست افزایش حقوق، چه در سخنرانیهای عمومی و حتی در پیدا کردن و حفظ دوستان.»
با این مقدمه، از کارشناسان درخواست کردیم که شایعترین عادات منفی در ارتباطات را معرفی کنند و راهحلهایی برای مواجهه با آنها (یا تشخیص آنها در خودمان) پیشنهاد دهند.
تمام مکالمه را به خود اختصاص دادن
آلتانو میگوید که ما بهطور طبیعی تمایل داریم با دیگران نقطه مشترک پیدا کنیم. به همین دلیل، وقتی دوستی در مورد سفرش به باهاما صحبت میکند، ممکن است ما هم از سفر مورد علاقه خود به آن جزیره بگوییم تا با او همذاتپنداری کنیم. اما اینکه هر ماجرایی را به یکی از تجربههای خود پیوند دهیم، بهترین راه برای ارتباط نیست. آلتانو توضیح میدهد: «اینکه مدام تجربه خود را هنگام صحبت دیگران وارد کنید و بگویید “اوه، بله، این برای من هم پیش آمده است” به مرور دیگران را دلسرد میکند و خودمحور به نظر میرسد.»
اگر متوجه شدید که اغلب موضوع صحبت را به سمت خود میکشانید، بر روی تقویت مهارتهای شنونده فعال تمرکز کنید؛ مانند بازگویی حرفهای فرد مقابل و پرسیدن سوالات. به یاد داشته باشید که دیگران دوست دارند شنیده شوند و نیازی ندارند شما به داستانشان چیزی اضافه کنید.
در صورتی که یکی از دوستانتان بهطور مکرر صحبت را به سمت خود میکشاند، شجاعت به خرج داده و به او بگویید: «متوجه شدهام که وقتی در مورد مسائلی که برای من اتفاق افتاده صحبت میکنم، مکالمه به موضوع دیگری تغییر میکند. آیا شما هم متوجه این موضوع شدهاید؟» همچنین میتوانید مکالمه را مجدداً به سمت موضوع خود برگردانید یا درخواست مشاوره کنید تا تمرکز روی صحبت شما باقی بماند.
کنار کشیدن یا قطع کردن مکالمه
آیا تمایل دارید زمانی که کسی چیزی مخالف میل شما میگوید، کنار بکشید یا مکالمه را قطع کنید؟ سنگر گرفتن یا قطع مکالمه یکی از تکنیکهای محافظتی است که برخی افراد بهطور خودکار به آن روی میآورند. این کار باعث میشود که فرد مقابل احساس ناامیدی و انزوا کند.
اگر شما نیز هنگام ناراحتی از مکالمه کنار میکشید، شاید نوشتن یا استفاده از تکنیکهای کنترل احساسات به شما کمک کند. میتوانید بگویید: «من ناراحتم و فقط به کمی زمان نیاز دارم.» اگر به فرد مقابل اطلاع دهید که قصد دارید بعد از آرام شدن دوباره مکالمه را ادامه دهید، احتمالاً او کمتر دچار اضطراب میشود.
در صورتی که دوست یا شریک زندگیتان این رفتار را نشان میدهد، میتوانید بپرسید: «به نظر میرسد که صحبت در این مورد برای شما دشوار است. آیا کمی استراحت از مکالمه به شما کمک میکند؟»
قطع کردن صحبت دیگران
اولین گام برای ترک عادت قطع صحبت دیگران، پذیرش آن و سپس کشف دلیل ریشهای آن است. آیا این کار را انجام میدهید زیرا احساس میکنید شنیده نمیشوید؟ برای مقابله با این عادت، به خود اجازه دهید که همه ایدههایتان در همان لحظه مطرح نشود. در عوض، میتوانید با یک ایمیل پیگیری یا جلسات بعدی نظرات خود را به اشتراک بگذارید.
اگر متوجه شدید که کسی صحبتتان را قطع میکند، میتوانید مودبانه بگویید: «ببخشید، جیم. من دوست دارم نظرتان را بشنوم، اما مایلم حرفم را تمام کنم.»
بیش از حد صحبت کردن
همه ما افرادی را میشناسیم که مکالمه دوطرفه را به یک مونولوگ تبدیل میکنند. الکس لیون، استاد ارتباطات، میگوید: «برخی افراد دو دقیقه صحبت میکنند در حالی که میتوانستند همان موضوع را در ۲۰ ثانیه بگویند.» لیون معتقد است که برخی تصور میکنند توانایی زیاد صحبت کردن نشانه یک ارتباط مؤثر است، اما این همیشه هدیهای برای شنوندگان نیست.
اگر حس میکنید کسی زیاد صحبت میکند، میتوانید بپرسید که از شما چه میخواهند یا موضوع را بهطور مؤدبانه تغییر دهید. اگر خودتان هم به این عادت دچار هستید، از دوستانتان بازخورد بگیرید و از آنها بخواهید که در صورت طولانی شدن صحبت شما به آرامی تذکر بدهند.
گوش دادن حواسپرت
معمولاً ما انسانها شنوندههای خوبی نیستیم. در جلسات آنلاین ایمیل میخوانیم، سر میز شام موبایل را چک میکنیم و در حالی که دوستی در حال صحبت است به برنامههای روز بعد فکر میکنیم. این عادت میتواند حس ارزشمندی فرد مقابل را کاهش دهد.
اگر میدانید که بهبود مهارتهای شنیداری به نفع شماست، گوشیتان را کنار بگذارید و حواسپرتیها را از خود دور کنید. با نگاه کردن به چشمان فرد مقابل و استفاده از زبان بدن نشان دهید که به صحبتهای او توجه دارید.
رقابت کردن در مکالمه
گفتگو یک رقابت نیست، اما برخی افراد مانند یک مسابقه به آن نگاه میکنند. اگر شما از آن دسته افرادی هستید که تمایل به رقابت در مکالمه دارند، شاید بهتر باشد کمی روی احساسات خود کار کنید و از رقابت در گفتگو دست بردارید.
مشاوره ناخواسته دادن
گاهی فقط میخواهید درددل کنید و نیاز به شنونده دارید، نه بارانی از راهنماییهای ناخواسته. اگر شما تمایل دارید که توصیههایی به دوستتان بدهید، ابتدا بپرسید که آیا او به شنیدن پیشنهادات شما علاقهمند است یا خیر.
این نکات به ما کمک میکنند تا مهارتهای ارتباطی خود را بهبود بخشیده و از عادات منفی که میتوانند باعث تنش در مکالمه شوند، پرهیز کنیم. هرچه بهتر یاد بگیریم که با دقت گوش کنیم و با درایت پاسخ دهیم، میتوانیم روابط محکمتر و مؤثرتری ایجاد کنیم.
منبع: مجله تایم | برگردان: ا.عبیدی