انواع ارز

ارز اعلام نشده
در کشوری که ورود و خروج ارز تحت کنترل نظام بانکی است، هرگاه ورود ارز بدون اعلام به نظام بانکی و در نتیجه بدون ثبت شدن صورت گیرد آن را ارز اعلام نشده گویند.

آشکار است که این نوع ارز از طریق مکانیسم بانکی قابل انتقال نیست و معمولاً دارنده ی آن قابل تعقیب خواهد بود. بر این اساس، نرخ ارز اعلام نشده در بازار پایین تر از نرخ ارز آزاد قرار می گیرد و این اختلاف نرخ معمولاً برابر تبدیل هزینه ی قانونی نرخ ارز اعلام نشده به ارز اعلام شده است.

ارز اکو
منظور از ارز اکو دلار آمریکا است که به عنوان واحدپول محاسباتی در نگهداری حساب معاملات تهاتری بین اعضای اکو مورد استفاده قرار می گیرد.

ارز بازرگانی
ارز بازرگانی به ارزی گفته می شود که از منابع تجاری عاید شود یا به مصارف تجاری برسد. بدینسان ارز بازرگانی همه ی درآمدها و مصارف در زمینه صادرات و واردات کالاها را در بر می گیرد. مبادلات ارز بازرگانی معمولاً با اعتبار اسنادی، برات خارجی، برات اسنادی و… انجام می شود.

ارز غیر بازرگانی
منظور از ارز غیربازرگانی ارزی است که از منابع غیر تجاری عاید شود یا به مصارف غیرتجاری برسد. بدینسان ارز غیربازرگانی تمامی درآمدها و مصارف در زمینه ی جهانگردی، ارائه خدمات علمی و فرهنگی، سفارتخانه ها، آموزش دانشجویان، معالجه بیماران و … را دربر می گیرد. 

ارز بازی
خرید وفروش همزمان ارز در دو یا چند بازار که قیمت ارز در آنها متفاوت باشد را ارز بازی می گویند. این معاملات سریع موجب تحصیل سود شده و در اثر تکرار آن، اختلاف قیمت ها رو به کاهش نهاده یا از میان می رود.

ارز پشتوانه
ارزی که به عنوان پشتوانه اسکناس یا مسکوک منتشر شده در حساب پشتوانه بانک مرکزی کشور نگهداری می شود را در اصطلاح ارز پشتوانه می نامند.

ارز دولتی
در یک نظام چند نرخی ارز ارز دولتی به ارزی گفته می شود که به نرخ رسمی دولتی، که معمولاً نازلترین نرخ های موجود است، صرف مصارف معینی شود. این مصارف معمولاً از سوی دولتها ضروری و حائز اولویت اعلام می شوند. در ایران پس از انقلاب به دلایل مختلف، اختلاف نرخ ارز دولتی با سایر نرخها دائماً رو به ازدیاد بوده و هر زمان به مصارف محدودتری اختصاص یافته است. از جمله ی این مصارف عبارتند از: تحصیل دانشجویان در خارج کشور، سفر ماموران دولتی به خارج، بیمارانی که ضرورت معالجه آنها در خارج وجود دارد، کالاهای وارداتی دولتی و برخی واردات بخش خصوصی.

ارز ذخیره ای
منظور از ارز ذخیره ای پولی است که دولت ها و سازمان های بین المللی تمایل به نگهداری آن به عنوان ذخایر طلا و ارز داشته باشند و بخش بزرگی از تجارت بین المللی به وسیله ی آن انجام گیرد. یک ارز برای برخورداری از این دو ویژگی باید دارای شرایط زیر باشد:
– ثابت بودن ارزش آن نسبت به ارزهای دیگر.
– متعلق کشوری که دارای سهم مهمی در تجارت جهانی باشد.
– وجود بازار ارز فعالی که در آن مبادله ارز مورد نظر با دیگر پول ها ممکن باشد.
– تسعیرپذیری ارز مزبور.

ارز صادراتی
به ارزی ارز صادراتی گفته می شود که از صدور کالاهای غیرنفتی عاید صادرکننده شده باشد. صادرکننده صاحب این نوع ارز می تواند آن را به ورود کالاهای تعیین شده توسط دولت اختصاص دهد یا به دیگر واردکنندگان کالا بفروشد. نرخ ارز صادراتی بیشتر از نرخ ارز دولتی و کمتر از نرخ آزاد ارز است.

ارز عمده
منظور از ارزعمده پول یا پولهایی است که اکثر معاملات بازارهای بورس به وسیله ی آنها انجام می گیرد و دارندگان دیگر پولها برای انجام معاملات خود ناگزیر از تبدیل پول خود به آنها باشند. با آن که معمولاً چندین ارز اصلی از قبیل پوند انگلیس، دلار آمریکا، یورو و … در بازارهای بورس به درجات مختلف فعالند، ولی از مدتها قبل دلار آمریکا مهمترین ارز عمده به شمار می رود.

ارز غیر رسمی
ارز غیر رسمی به ارزی گفته می شود که بنا به تصمیم دولت به نرخی متفاوت با نرخ رسمی ارز خرید و فروش می شود. دولتها برای تحت تأثیر قرار دادن و کنترل بازار آزاد ارز و اعمال سیاست های ارزی خود دست به تعیین نرخ های غیر رسمی متفاوت ارز می زنند

ارز قبل از صادرات
ارزی که صادرکننده پیش از صدور کالا به نحوی ( از بازار آزاد یا نماینده اش در خارج ) تهیه و با واریز آن به بانکپیمان ارزی خود را آزاد کند و واریزنامه ی ارزی دریافت دارد.

ارز گران
ارز گران به ارزی گفته می شود که نرخ برابری آن در سطحی بالاتر از نرخ بازار تثبیت شده باشد و لذا در بلند مدت عرضه ی آن بر تقاضایش فزونی گیرد. حالت تعادل برای یک ارز زمانی پدید می آید که در یک نرخ ارز معین عرضه و تقاضا برای آن با یکدیگر برابر شوند. بدین ترتیب اگر ارزی گرانتر از این نرخ مبادله شود، بدیهی است گرایش به فروش آن رو به ازدیاد خواهد نهاد و پول مزبور در برابر دیگر پول ها تحت فشارهای کاهنده ی قیمت قرار خواهد گرفت. متقابلاً ارز ارزان، ارز رایجی است که در بلند مدت تقاضا برای آن از عرضه بیشتر گردد.

Hits: 0