یکی از ملاکهای رشد و توسعه در هر اجتماع، پیشرفت و ترقی روز افزون نهادها و سازمانهای درون آن، و در رأس همه آنها خانواده به عنوان اصلی ترین نهاد هر اجتماع است. بدیهی است هرگونه ارتقای بینش و توانمندی افراد خانواده می تواند تأثیری مستقیم بر رشد کیفی جامعه بگذارد. در این رهگذر، اگر والدین و مربیان نکات تربیتی- آموزشی خود را بر پایۀ اصول قوانین مستحکم و درست استوار سازند، کودکان و نوجوانان نیز می توانند زمینۀ ذهنی معقولی دربارۀ مسائل و ارزش های گوناگون زندگی کسب کنند. یکی از آموزش هایی که اخیراً مورد توجه کارشناسان و متخصصان علوم تربیتی واقع شده است، “آموزش ارزش پول و آینده نگری” به فرزندان- اعم از کودک یا نوجوان- است. این آموزش فراتر از آماده کردن آنها برای استخدام شدن یا پس انداز پولی است که به دست می آوردند. تفهیم “ارزش پول و مادیات” به بچه ها کمک می کند تا به بسیاری از جنبه های مثبت و منفی زندگی بیش تر فکر کنند و از امکانات موجود خود بهترین استفاده را ببرند. واقعیت این است که همیشه افرادی هستند که از ما بیش تر دارند و افرادی هم هستند که از ما کم تر دارند. کودکی که یاد بگیرد، همواره تفاوت ها و کمبودها را ببیند، دچار احساس مخرب «حسادت» و «غبطه خوردن» خواهد شد. هدف از درک ارزش پول و مادیات زندگی نیز آن است که «مثبت نگری» را به بچه ها بیاموزیم تا بتوانند شایستگی ها، توانایی ها و استعداد های درونی شان را بهتر بشناسند و برای «خودشان» ارزش قائل شوند. پذیرفتن کاستی ها و نقاط ضعف و تلاش در جهت رفع آن ها، کودک یا نوجوان را واقع بین می کند و او را به فردی «خودساخته» و «کارآمد» تبدیل خواهد کرد. اگر ما امروز بتوانیم مفاهیم و اصول اولیۀ مالی را اعم از کارکردن، خرج کردن، پس انداز کردن، تعادل برقرار کردن بین هزینه ها و درآمدها، سرمایه گذاری و … را به بچه ها بیاموزیم، آنان در بزرگسالی می توانند با دید وسیع تری به مسائل مالی بنگرند و همواره نسبت به دخل و خرج خود دقیق و هوشیار باشند. به طورکلی، اصولی که باید در مورد آموزش ارزش پول به کودکان و نوجوانان مدنظر داشت، عبارت اند از:
– اعضای خانواده همچون یک تیم ورزشی باید با هماهنگی و جدیت با یکدیگر همکاری کنند.
– پول دادن های بی رویه به بچه ها دلیل بر رفاه و آسایش آنان نیست.
– صبوری و شکیبایی، رمز اصلی مؤفقیت پدر و مادر و آرامش و پشتکار آنها عامل پیشرفت و ترقی شان در پرورش فرزندان است.
– از قابلیت الگوپذیری بچه ها در جهت آموزش و فراگیری آنان باید استفاده کرد.
– بهترین و والاترین ارزش های مادی زندگی انسان ها را باید به بچه ها آموزش داد.
– کودکان را برای ورود به دنیای واقعی باید آماده ساخت.(لوین،1994).
آموزش ارزش پول و مدیریت مالی به دلایل زیر بهتر است ازهمان دوران کودکی (8-7 سالگی) آغاز شوند:
1-کودکان عادات پسندیده را در دوران کودکی بهتر یاد می گیرند.
2- آموزش در خانواده مطمئن ترین و راحت ترین روش برای یادگیری است؛ زیرا راهنمایی، حمایت و کارکردن با بچه ها در محیط خانه به آنها آرامش و اعتماد به نفس بیش تری می دهد.
3- بچه هایی که مفاهیم و اصولی مالی را از ابتدای کودکی آموخته اند، بهتر می توانند هنگام رویارویی با مسائل و مشکلات گوناگون تصمیم گیری کنند.
4- کودکان و نوجوانانی که با ارزش پول آشنا هستند، در آینده امکان انتخاب بیشتری دارند.
5- والدین تنها در صورت آموزش و تربیت بچه ها می توانند از آنها انتظار همکاری و همفکری داشته باشند.
یکی از روش هایی که بسیاری از کارشناسان و متخصصان امور مالی برای آموزش ارزش پول به کودکان پیشنهاد می کنند، پرداخت مقرری های هفتگی یا همان «پول تو جیبی» است. زمانی که والدین برای فرزندشان مقرری معین می کنند، در حقیقت او را تشویق می کنند، تا خواست هایش را کنترل و طبقه بندی کند. کودکان باید خودشان پول داشته باشند تا چگونگی مدیریت آن را بیاموزند. دادن پول توجیبی به فرزندان، نسبت به درخواست پول توسط آنها، از جهت آموزش مدیریت پول، روش بهتری است.
برای پرداخت مقرری بهتر است چند نکته را در نظر بگیرند:
1- زمانی که فرزندتان هنوز نسبت به پول کنجکاو نشده است و نمی داند که پول به چه کار می آید، پرداخت پول تو جیبی به او را آغاز نکنید.
2- مقدار پول توجیبی باید ثابت باشد و به طور منظم پرداخت شود.
3- روشی را برای پرداخت های خود انتخاب کنید که همواره بتوانید بدان پای بند باشید.
4- میزان پول تو جیبی هر کودک باید متناسب با سن، فهم و نیازهای او باشد.
5- منظور خود را از پرداخت مقرری به فرزندتان، مشخص سازید. برای او روشن کنید که با پول مقرری اش چه بخشی از نیازمندی هایش را می تواند تأمین کند. برای مثال، آیا انتظار دارید مسئولیت خرید ناهار مدرسه، هزینۀ رفت و آمد به مدرسه، تهیه لوازم تحریر و … را خودش به عهده بگیرد؟
6- پول توجیبی نباید در ازای انجام امور انضباطی، مثل کسب نمرات خوب یا انجام کارهای خانگی پرداخت شود.
چنان چه از پول در چنین مواردی استفاده شود، فرزند شما به این نتیجه می رسد که هر چیز و هرکس قیمتی دارد. پول نباید جایگزین رفاقت و دوستی شود.
راهنمایی و هدایت، سازنده است، اما هیچ گاه مستبدانه برخورد نکنید، مدام دربارۀ مخارج به فرزندتان دستور ندهید. نظارت های انتقادآمیز فرزندتان را ناراحت کرده، اعتماد به نفس او را برای مدیریت پول کاهش می دهد. انعطاف پذیر باشید. مدیریت پول توجیبی قوانینی دارد، با وجود این خیلی سخت گیر نباشید.
آموزش مدیریت پول به کودکان، با توجه به تغییرات بازارهای مالی و نیز نگرانی های والدین در مورد منابع مالی، کار ساده ای نیست. والدین به فرزندان خود می آموزند که چگونه از پول استفاده کنند و در طول زندگی تصمیم های عاقلانه اتخاذ کنند. آنها بهترین الگوهای فرزندانشان به شمار می آیند. یکی از روش هایی که بدان وسیله می توان کودکان را به امر پس انداز کردن تشویق کرد، تهیۀ «قلک» است. قلک راحت ترین وسیله برای آموزش پس انداز و شناخت ارزش پول است. استفاده از قلک می تواند پس انداز کردن را به صورت عادت و تمرین به بچه ها بیاموزد. و هم چنین فرصت مناسبی در اختیار والدین قرار می دهد تا اصول مدیریت پول، شامل: به درست آوردن، پس انداز کردن، هزینه کردن، مشارکت و سود بردن را به کودکان خود آموزش دهند.
آموزش ارزش پول به کودکان
1. به محض اینکه کودکان شمردن را می آموزند آموزش های لازم را در ارتباط با پول شروع کنید. تکرار و مشاهدۀ دیگران، دو روش آموزشی مناسب برای کودکان است.
2. با فرزندانتان دربارۀ صرفه جویی و پس انداز کردن، سرمایه گذاری و هزینه کردن صحبت کنید و دیدگاههای خود را در این زمینه بیان نمایید. در مورد تعیین اهداف مالی برایشان توضیح دهید و به آنان کمک کنید تفاوت خواستها و نیازها را دریابند. صرفه جویی کردن برای رسیدن به اهداف معین، باعث ایجاد انگیزۀ درونی در کودکان می شود.
3. به فرزندان خود بیاموزید که به جای خرج کردن پول، آن را پس انداز کنند و دربارۀ سود حاصل از پس انداز کردن توضیح دهید و حتی خودتان به پولهایی که در خانه پس انداز می کنند، سود پرداخت نمایید. به فرزند بزرگتان روش محاسبۀ سود را بیاموزید تا از چگونگی افزایش پولشان از طریق دریافت سود مطلع شوند.
4. به فرزندان خود کمک کنید تا میزان پس انداز، سرمایه گذاری و مخارج خود را ثبت کنند و برای هر یک از آنها روش خاصی پیشنهاد کنید. برای مثال، یک پاکت برای هر ماه و پاکتی بزرگتر برای نگه داری رسید خریدهای سالیانه اختصاص دهید. آنها می توانند بر روی پاکتها نوع کالا، قیمت و تاریخ خرید را ثبت کنند.
مسئولیت آموزش مدیریت پول بر عهدۀ شما پدران و مادران است و مزایایی نیز به همراه دارد. مدارس قادر نیستند دیدگاه های شما را در مورد پول به فرزندانتان آموزش دهند. از این رو، والدینی که آموزش های لازم را در سال های اولیۀ زندگی به فرزندانشان ارائه نمی دهند، تاوان اشتباه خود را در مراحل بعدی زندگی خواهند پرداخت.
Hits: 0